MOZART
 
 
Ik kan er gewoon niet bij als iemand beweert niet van Mozart te houden. Voor mij is zijn muziek namelijk van een bovenaardse schoonheid. Sterker nog: geen enkele andere componist, hoe geweldig ook, kan eraan tippen. Bach uitgezonderd.
Om zijn muziek een beetje van het 'zware' image te ontdoen is grappig dat in de film Amadeus Mozart wordt neergezet als een soort halve zool. Als je goed naar zijn muziek luistert, kan je je daar toch wel iets bij voorstellen. Elk stuk, hoe onbelangrijk ook, zit vol grappen en grollen. Zelfs in zijn geestelijke werk komen er links en rechts van die leuke riedeltjes in de violen of in de hoge blazers voorbij. Bijna plagerig: als een knipoog of een spottend lachje. Dat werd hem, zeker in zijn religieuze werken, niet altijd in dank afgenomen.
Mozart was in de eerst plaats operacomponist. Niemand die zo geraffineerd een stemming of karakter via een ogenschijnlijk onbeduidend motiefje kon weergeven.
Een voorbeeld: ‘Laci darem la mano’ uit Don Giovanni, het beroemd geworden duet van Don Giovanni en het boerenmeisje Zerlina. Hij probeert haar mee te krijgen naar zijn kasteel maar zij is diezelfde dag getrouwd met de dommige Masetto en wil wel… maar eigenlijk ook weer niet...
Dan komt er het moment waarop ze bezwijkt voor zijn avances (‘Andiam, andiam’). De muziek neemt meteen een andere wending en een zoet strijkersmotiefje ondersteunt de melodie. Het klinkt misschien triviaal maar het gaat om de geniale manier waarop het werkje in elkaar steekt. Ik kan zo’n moment rustig tien keer achter elkaar beluisteren. Mozarts composities hebben veel van dit soort vondsten, zonder dat je het ook maar een moment als geforceerd ervaart.
Hij kon behoorlijk pikante brieven schrijven, op het pornografische af en toch hangt er over zijn hele oeuvre heen een diepe melancholie en een sfeer van verfijning en ontroering.
Het loopt trouwens met Zerlina goed af want nét als ze door Don Giovanni is omgepraat, wordt ze ‘gered’ door Donna Elvira.

Mozart heeft in zijn korte leven een enorme schat aan muziek nagelaten die je ook meteen bij de eerste maten als van zijn hand zult herkennen. Het is dan maar net waar je het eerst tegenaan loopt en wat je daarin treft.
Mijn allereerste kennismaking met Mozart bestond uit het wekelijkse zaterdagavondritueel, vroeger bij ons thuis: stil en aandachtig naar het Ave Verum luisteren dat door het koor van de Kathedraal van Straatsburg gezongen werd. Heette dat programma niet: Wij luiden de zondag in?
Ja hoor! Ik zocht even op op internet en stuitte meteen op allerlei (jeugd)sentimentele herinneringen van diverse mensen. Zaterdagavond half 11, na Kees Schilperoort en de familie Doorsnee. Krèg nâh wat! Ze gaan er gewoon met mijn jeugdherinneringen vandoor!
Enfin, die plechtige momenten zijn mij altijd bijgebleven en voor mij was dat Ave Verum het mooiste muziekstuk ter wereld.
In diezelfde periode bezocht ik een balletclubje en een van onze dansen voor de jaarlijkse uitvoering werd muzikaal begeleid door Eine kleine Nachtmusik. Weliswaar op de piano gespeeld maar ik had het nog nooit eerder en zeker niet in een andere bezetting gehoord. Dus zo bezien was alles goed. En mooi, móói! Vooral dat menuet. Ik vergat bijna te dansen, zo mooi vond ik het!
 
 

Maak jouw eigen website met JouwWeb